Ontwikkelingswerk is thuiswerk

21 Februari 2015

Ontwikkelingswerk is thuiswerk

De visie van Jan Pronk op ontwikkelingshulp  Op maandag 2 februari nam de Nederlandse ex-minister Jan Pronk deel aan het grote debat over de zin en onzin van ontwikkelingshulp. Voor het debat had hij nog even tijd voor een interview. "De armoede in het Westen is gelinkt aan die in ontwikkelingslanden."

We geven al jaren geld aan goede doelen maar de situatie lijkt er niet op te verbeteren. Heeft ontwikkelingshulp eigenlijk wel zin?

De situatie is nochtans veel verbeterd. In de jaren '60 was bijvoorbeeld de gemiddelde levensverwachting in Afrika 40 jaar. Anno 2015 is die boven de 60. Dat komt door groei, ontwikkeling, betere gezondheidszorg en beter onderwijs. Deze voorzieningen werden niet enkel door de ontwikkelingslanden zelf gefinancierd, maar ook door internationale hulp.

Het is momenteel crisis. Mensen hebben het financieel moeilijk. Waarom zouden wij dan nog geld geven aan mensen die ver weg zijn en die we zelf niet kennen?

Geld is geven is niet het belangrijkste. We moeten samen politiek-economische actie voeren om het systeem te wijzigen. De armoede in het Westen is gelinkt aan hetzelfde economisch systeem dat ervoor zorgt dat in bepaalde ontwikkelingslanden de armoede  toeneemt. Een voorbeeld is de ziekte ebola in een land als Sierra Leone. In de jaren '90 werd het land door het Westen gedwongen om te besparen. Het bespaarde hoofdzakelijk op basisvoorzieningen zoals gezondheidszorg. Het systeem was daardoor zodanig verzwakt en onrechtvaardig geworden dat het ebola niet aankon. En zoals gewoonlijk waren het de armen die er het meeste last van hadden.

Dus volgens u moeten we niet gewoon geld geven maar moeten er ook hervormingen komen in ons systeem?

Dat is helemaal geen nieuw concept. In 1968 was een bekende slogan "ontwikkelingswerk is thuiswerk". Het betekent dat als je ontwikkelingslanden wil helpen je je thuissituatie moet veranderen ten gunste van ontwikkelingslanden . Koop chocoladeproducten waarvan de kleine boer in Ghana profiteert en koop duurzame textiel waarvoor de textielarbeider in Bangladesh een behoorlijk inkomen krijgt. Maar zeg ook nee tegen bijvoorbeeld niet-duurzaam geproduceerd hout en organiseer je politiek om ervoor te zorgen dat je regering geen activiteiten uitvoert die nadelige gevolgen hebben op ontwikkelingsactiviteiten.

U zegt dat we ons politiek moeten organiseren. Maar momenteel zien we dat het grote Europa bijna alle regelgeving bepaalt. Kunnen wij als kleine burger daar veel aan veranderen.

Uiteraard! De verschillende Europese ministers overleggen in Brussel. Pas wanneer er gezamenlijk een beslissing is genomen kan de Europese Commissie die uitvoeren. Je kan dus oftewel redeneren dat je maar "een kleine burger" bent en niets doen of je kan je verenigen met mensen die dezelfde dingen willen en iets veranderen.