Alles wat je moet weten over het warmtenet van Eeklo
19 December 2017
? ?De gasfactuur van alle Eeklonaren samen bedraagt jaarlijks 40 miljoen euro, meer dan de volledige Eeklose begroting. Goed voor een jaarlijkse CO² uitstoot van 32.000 ton. De concessie die is uitgeschreven geldt voor 30 jaar, met een mogelijke uitbreiding van tweemaal tien jaar. Kortom is dit wellicht het grootste concessiecontract die onze stad ooit zal goedkeuren. Daarenboven een voorbeeld voor gans Vlaanderen want dit contract biedt voor het eerst een juridisch kader voor warmtenetten op publiek domein. Want tot op heden is dit beperkt tot historische netten (van voor de wet op de overheidsopdrachten) en warmtenetten op private projectgrond.
Om het warmtenet te realiseren zal een mogelijke concessiehouder uiteraard nadien ook nog een contract moeten afsluiten met IVM. Want de warmte die nu nog voor 70% gratis door de schouw wordt geblazen is ook geen uitsluitend eigendom van stad Eeklo, maar daarnaast ook nog van 18 andere gemeenten. Wij als stad vervullen meer dan onze taak, maar houden nu al rekening dat op termijn de afvalfractie (en dus ook de energie hieruit) verder zal dalen. We kiezen daarvoor nu al voor een warmtenet met gedecentraliseerde warmteproductie. In mensentaal betekent dit dat iedereen met een warmtepomp, zonneboiler (of nieuwe duurzame energieinstallaties) ook warmte zal kunnen leveren aan dit net (en hier ook een vergoeding voor kan krijgen). Door deze toegenomen efficiëntie en bijhorende verloning verander je het economisch kader zonder premies waardoor indirect nergens anders in Vlaanderen het meer rendabel wordt om binnen een solidair warmtenet verder zelf nog te investeren in zonneboilers of warmtepompen.
Niet enkel het intercommunaal verhaal, maar ook het ontbreken van een Vlaamse warmtedecreet bemoeilijkt een al geen eenvoudig verhaal. Want terwijl de investeringskost erg hoog is (tussen de 750.000 euro en 1.000.000 euro/km ? en men spreekt in Eeklo toch van een net van meer dan 20 km) zijn verschillende parameters op de afschrijftijd van dergelijke projecten zeer onzeker. Hoe evolueert de gasprijs? Belangrijk want als stad hebben we in de gunningsvoorwaarden van de concessie immers ingeschreven dat de warmteprijs volgens het Niet-Meer-Dan-Andersprincipe moest gelimiteerd worden (ter bescherming van de consument indien er een monopoliepositie zou ontwikkeld worden). Daarenboven moest minstens 1/3 van het warmtenet via directe financiële participatie opengesteld worden voor burgers en werd aan kandidaten gevraagd om een lijst op te maken van energiearmoede projecten die met een deel van de winst zouden worden gefinancieerd. Zodat echt alle Eeklonaren, ook zij die niet het kapitaal hebben om mee te investering in aandelen van het net, zouden kunnen meegenieten van de voordelen.
Hoewel er zich drie kandidaten aanboden, was er uiteindelijk slechts één consortium VEOLIA-ECOPOWER die in een niet-evident huwelijk tussen een grote multinational en een kleine coöperatieve. Dit wordt verder bemoeilijkt omdat de studie voor de haalbaarheid en het masterplan alleen al meer dan 600.000 euro kost. Een investering die geen enkel bedrijf zal maken zonder ergens al een zekerheid te hebben dat ze ook de uiteindelijke concessie zullen krijgen. Omgekeerd kan een stad de concessie van haar kant moeilijk toestaan zonder zicht te hebben op een plan van aanpak, en de mate waarin aan de gunningsvoorwaarden voldaan is. Wellicht de reden waarom een dergelijk contract het eerst van haar soort is in Vlaanderen. Met de hulp van een gespecialiseerd advocatenkantoor, de VVSG, een professor van de Universiteit van Antwerpen en uiteraard vier van onze eigen topambtenaren werd een tweedelig contract met een vast en een variabel deel opgesteld. In het vast deel dat nu is gestemd staan alle afspraken neergeschreven in een 32p tellend contract. Dit geeft de garantie dat indien er een warmtenet komt dit sowieso naar hier dus VEOLIA-ECOPOWER gaat. Op dit moment gaat een termijn van 6 maanden in waarbij het consortium een masterplan gaat opstellen en zal moeten bewijzen in welke mate zij aan alle voorwaarden gesteld door de stad zal voldoen. Vol goede moed hopen we samen met het consortium dat voor de zomer de eerste buis de grond in kan.